با ما در تماس باشید
ما در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهیم بود.
خدمات حوزه سلامت اجتماعی
سلامت اجتماعی
مردم وقتی درباره‌ی سلامتی صحبت می‌کنند، معمولا به سلامت جسم و نشانه‌های بیماری جسمانی توجه بسیاری دارند. هرچند در سال‌های اخیر توجه به سلامت روان نیز افزایش یافته است، اما «سلامت» ابعاد مختلفی دارد. ابعادی مانند «سلامت اجتماعی» که تندرستی و سلامت عمومی انسآن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
به بیان دیگر، همان‌طور که وقت گذارندن با دوستان یا لبخند گرم یک غریبه در صف نان ممکن است به افراد انرژی دهد، دوری از خانواده و انزوای اجتماعی نیز می‌تواند سلامتی فرد را تهدید کند. درواقع سلامت اجتماعی، که به ارتباط با دیگران بستگی دارد، به طور مستقیم بر سلامت عمومی افراد جامعه تاثیر می‌گذارد.
سلامت اجتماعی چیست؟
عناصر مختلفی در سلامت اجتماعی نقش دارند که باعث می‌شوند تعاریف متفاوتی از این مفهوم وجود داشته باشد. یکی از این تعاریف که ابعاد گسترده‌ی موضوع را در بر می‌گیرد، اشاره دارد که:
سلامت اجتماعی را می‌توان به عنوان توانایی برقراری تعامل و ایجاد روابط معنادار با دیگران، و همچنین میزان انعطاف‌پذیری و سازگاری با شرایط اجتماعی تعریف کرد.
درواقع بهره‌مندی از سلامت اجتماعی خوب، به افراد کمک می‌کند با ایجاد روابط سالم و پایدار، سلامت عاطفی خود را بهبود بخشند و در زندگی روزمره احساس شادی، تعلق و حمایت کنند. همچنین مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که میان سلامت اجتماعی و سلامت عمومی افراد، رابطه‌ی معناداری وجود دارد. یعنی سلامت اجتماعی با تاثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت خود، بر سلامت روان، سلامت جسم و خطر مرگ و میر تاثیر می‌گذارد.
نشانه‌های سلامت اجتماعی
سلامت اجتماعی به عنوان یک بخش تاثیرگذار در سلامتی انسآن‌ها در نظر گرفته می‌شود، چرا که میزان سازگاری اجتماعی و توانایی افراد برای عبور از چالش‌های زندگی را نمایان می‌سازد. علائم مختلفی وجود دارد که با استفاده از آنها، می‌توان میزان سلامت اجتماعی یک فرد را محاسبه کرد. این نشانه‌ها عبارتند از:
- انطباق و سازگاری با موقعیت‌های اجتماعی
- برقراری تعادل میان زمان شخصی (بودن با خود) و اجتماعی (بودن در اجتماع)
- تعامل با سایر افراد جامعه
- توانایی ایجاد و حفظ روابط دوستانه
- با احترام رفتار کردن با دیگران
- داشتن هویت مستقل و رفتار کردن مطابق با آن سبک شخصیتی
- ایجاد مرزهایی انتخابی در روابط دوستانه برای استحکام ارتباط و مدیریت تعارض
- داشتن یک شبکه حمایتی از خانواده و دوستان
- داشتن مهارت‌های ارتباطی قاطعانه به جای برخورد منفعلانه یا تهاجمی
- توانایی لذت بردن از زندگی با فعالیت‌های روزمره
چرا سلامت اجتماعی مهم است؟
تندرستی، سلامتی و کیفیت زندگی رابطه‌ی مستقیمی با «روابط اجتماعی» فرد دارد. درواقع داشتن روابط بین‌فردی و شبکه‌ی حمایتی قوی نشان‌دهنده‌ی سلامت اجتماعی است.
تحقیقات نشان می‌دهد که سلامت اجتماعی خوب می‌تواند در کاهش استرس، بهبود سلامت قلب و افزایش طول عمر موثر باشد. و از سوی دیگر، تنهایی مداوم و استرس ناشی از سلامت اجتماعی ضعیف، با بسیاری از مشکلات سلامت جسمانی و روانی مرتبط است. مشکلاتی مانند:
- حمله قلبی
- فشار خون بالا
- اضطراب و افسردگی
- سلامت روانی ضعیف
- ضعف سیستم ایمنی
- بیماری‌های مزمن
- مشکلات حرکتی
- سرطان
مشکل تنهایی در میزان سلامت اجتماعی
برای داشتن سلامت اجتماعی، توجه به مشکل تنهایی ضروری است. تنهایی مداوم و انزوا می‌تواند کشنده باشد. گفته می‌شود افراد تنها، گاهی تا 50 درصد بیشتر از افرادی که روابط اجتماعی سالمی دارند، در معرض مرگ زودرس قرار دارند.
درواقع تنهایی می‌تواند بر سیستم ایمنی تاثیر بگذارد و باعث التهاب در بدن شود که منجر به بیماری‌های قلبی و سایر بیماری‌های مزمن می‌شود. درحالیکه بهره‌مندی از حمایت اجتماعی و عاطفی می‌تواند از بسیاری از این موارد پیشگیری کند.
محققان مقایسه‌ای بین تنهایی و کشیدن 15 نخ سیگار در روز انجام داده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که هر دو می‌توانند به یک اندازه کشنده باشند.
نمونه‌ای از سلامت اجتماعی خوب و ضعیف
در زیر دو نمونه از افرادی که روابط زندگی آنها به طور مثبت یا منفی بر سلامت اجتماعی آنها تأثیر می گذارد، آورده شده است.
نمونه‌ای از سلامت جسمانی خوب: امیر یک مرد متاهل 65 ساله، 40 سال است که با همسرش زندگی می‌کند. آنها سه فرزند و پنج نوه دارند که مرتب به آنها سر می‌زنند. امیر و همسرش گاهی از نوه‌های خود مراقبت می‌کنند. امیر هر هفته هنگام ناهار دوستانش را ملاقات می‌کند. همچنین هر دو هفته یکبار با همکاران قدیمی دور هم جمع می‌شوند. امیر در 65 سالگی از سلامت اجتماعی خوبی برخوردار است و با طیف وسیعی از خانواده و دوستان در خانه و بیرون از خانه رابطه دارد.
نمونه‌ای از سلامت جسمانی ضعیف: شهریار مردی 80 ساله است که پس از فوت همسرش، 5 سال است که به تنهایی زندگی می‌کند. پسر او در خارج از کشور زندگی می‌کند و به خاطر اختلاف زمانی، در ماه یک یا دو بار با او صحبت می‌کند. شهریار 10 سال پیش بازنشسته شد. سرگرمی خاصی ندارد و علاقه‌ای برای پیوستن به گروه‌های اجتماعی ندارد. او چهار سال را صرف مراقبت از همسر بیمار خود کرد و در آن زمان ارتباط خود را با بسیاری از دوستانش از دست داد. فقط برای خرید از خانه بیرون می‌رود و افسرده شده است. شهریار بیشتر مواقع کل روز جلوی تلویزیون می‌نشیند و اغلب مشغول تماشای اخبار است و کاملا بی‌تحرک است. سلامت جسمانی او در چند سال اخیر به دلیل وضعیت نامناسب اجتماعی و سبک زندگی به سرعت رو به وخامت رفته است.
چگونه سلامت اجتماعی خود را بهبود بخشیم؟
مهم‌ترین مساله در سلامت اجتماعی اشاره به این نکته است که برای بهبود مهارت‌های اجتماعی هیچ وقت دیر نیست. مهارت‌های اجتماعی، رفتارهای قابل آموزش و یادگیری و اکتسابی هستند که به تمرین نیاز دارند. بنابراین هر فرد در هر مرحله‌ای از زندگی خود، فرصت‌هایی برای لذت بردن از یک زندگی سالم اجتماعی در اختیار دارد.
خودمراقبتی
برای بهبود سلامت اجتماعی، ابتدا باید مراقبت از خود را تمرین کرد. با خواب کافی، داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم، مدیتیشن و مراقبه، ورزش و حذف مصرف بیش از حد الکل و سیگار از خود مراقبت کنید. بدانید چه چیزهایی باعث استرس شما می‌شود و راه‌های مقابله با آنها را یاد بگیرید.
دوست‌یابی و حفظ روابط
حتی اجتماعی‌ترین و با اعتماد به‌نفس‌ترین افراد نیز ممکن است هنگام برقراری ارتباط با افراد جدید احساس ترس کنند. از جمع‌های کوچک شروع کنید و معاشرت‌های عمیق‌تر را تمرین کنید.
گفتگوهای با کیفیت
برای شروع گفتگو از موضوعات ساده و عمومی استفاده کنید، موضوعاتی مانند علائق مشترک در فیلم و سریال و موسیقی، تفریحاتی که در اوقات فراغت انجام می‌دهید. سپس به پاسخ‌های افراد گوش دهید و اگر وجه اشتراکی دارید، با صحبت بیشتر در مورد آن علاقه، گفتگو را ادامه دهید.
ورزش و تحرک جسمانی
رفتن به باشگاه یا به پارک، هر روز در یک زمان معین، به این معنی است که افراد مشابهی را خواهید دید. اگر کسی سلام می‌کند و می‌پرسد روزتان چطور است، با او گفتگو کنید. گاهی یک لبخند یا گفتن وقت بخیر ابزاری برای شروع ارتباط است، این نوع روابط می‌توانند برای بهبود سلامت اجتماعی شما بسیار موثر باشند.
افزایش مهارت‌های ارتباطی
بخش بزرگی از دوست‌یابی و حفظ آن، به مهارت افراد در برقراری ارتباط معنادار با دیگران بستگی دارد. بسیاری به خاطر ضعف مهارت‌های ارتباطی از معاشرت با افراد جدید باز می‌مانند. برخی از این اشخاص از ابتدای زندگی چنین بوده‌اند و بسیاری دیگر به خاطر کمبود اعتمادبه نفس یا تمرین ناکافی در این مهارت ضعف دارند. در هر صورت، مطالب آموزشی و دوره‌هایی به صورت آنلاین یا حضوری وجود دارند که برای تقویت مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی بسیار مفید هستند.
چند نکته‌ی مهم درباره‌ی مهارت‌های ارتباطی
- وقتی کسی با شما صحبت می‌کند، به جای نگاه کردن به پایین یا اطراف، ارتباط چشمی داشته باشید.
- شنونده خوبی باشید و به طرف مقابل فرصت کافی برای صحبت بدهید.
- نیازی نیست به سرعت جواب دهید، به پاسخ خود فکر کنید.
- به زبان بدن خود توجه کنید.
- بازوهایتان را باز کنید، سرتان را تکان دهید، حالات صورتتان را تغییر دهید تا علاقه‌مند به نظر برسید
سخن آخر از تیم مانا
اولین قدم برای بهبود سلامت اجتماعی، یافتن تعادل و آرامش در شرایط فعلی زندگی است، پس لطفا صبور باشید. چرا که تجربه‌ی حس انزوا و افسردگی دشوار است، و اگر برای یافتن دوستان جدید و برقراری ارتباط با دیگران خود را تحت فشار قرار دهید، احتمالا اضطراب شما افزایش پیدا خواهد کرد.
بنابراین در قدم اول سعی کنید با نوشتن، یادداشت‌برداری و مدیتیشن بفهمید که به چیزی نیاز دارید. ممکن است به دیدار عزیزانتان یک بار در ماه یا یک بار در هفته نیاز داشته باشید. به سلامت روان خود توجه کنید تا مطمئن شوید که تعادل درستی در زندگی خود ایجاد کرده‌اید.
اکنون که با سلامت اجتماعی آشنا شده‌اید، می‌توانید از پیشنهادهای این متن استفاده کنید و سلامت خود را بهبود بخشید. اگر احساس می‌کنید که به کمک بیشتر و تخصصی نیاز دارید، با ما در ارتباط باشید.
خدمات خانه روان‌شناسی مانا در حوزه سلامت اجتماعی
سلامت اجتماعی
اگر می‌خواهید درباره‌ی موضوعات یا مشکلات روان‌شناسی اطلاعات و مهارت‌های بیش‌تری کسب کنید یا در مدت زمانی کوتاه سلامت روانی خود را بهبود بخشید، موثرترین قدم شرکت در یک کارگاه روان‌شناسی معتبر و کارامد است.
سلامت اجتماعی
هنگامی که از ذهن‌آگاهی یا مایندفولنس (Mindfulness) صحبت می‌شود، بسیاری تصور می‌کنند که قرار است ذهن خود را پاک کنند، به هیچ‌چیز فکر نکنند یا تنها روی یک مساله تمرکز کنند.
سلامت اجتماعی
بسیاری از انسان‌ها به طور شهودی معتقدند و می‌پذیرند که بودن در طبیعت، حس بهتری در آنها ایجاد می‌کند. تحقیقات انجام شده در زمینه‌ی انسان و طبیعت نیز، این فرض را تقویت می‌کند که رابطه‌ی نزدیکی میان انسان و طبیعت وجود دارد.
سلامت اجتماعی
اگر به روان‌درمانی فکر می‌کنید، گروه‌درمانی یکی از گزینه‌های شما است. بسته به ماهیت مشکل، گروه‌درمانی یا روان‌درمانی فردی یا هر دو در کنار هم، می‌توانند تغییرات مثبتی در زندگی شما ایجاد کنند.