Skip links

واژینیسموس

سایر خدمات حوزه سلامت جسم و روان

گاهی افراد تصور نادرستی نسبت به یک بیماری دارند. واژینیسموس یکی از این بیماری‌ها است که مبتلایان به آن خود را در داشتن این بیماری تنها می‌دانند. یا این بیماری را درمان‌پذیر نمی‌دانند و یا به خاطر احساس شرم و گناه، درمان را به صورت جدی پیگیری نمی‌کنند.

واژینیسموس به «انقباض غیرارادی عضلات واژن» گفته می‌شود. افراد ممکن است این انقباض را در شروع رابطه‌ی جنسی، در حین قرار دادن تامپون یا هنگام معاینه‌ی لگن تجربه کنند؛ این انقباض معمولا فعالیت‌های گفته شده را برای فرد دردناک، توام با اضطراب زیاد و یا غیرممکن می‌سازد.

همیشه و در همه‌ی موارد دلایل مشخصی برای بروز واژینیسموس وجود ندارد، اما عوامل مختلفی می‌توانند در این بیماری تاثیرگذار باشند. عواملی مانند:

  • علل روانی مانند ترس از دردناک بودن دخول، ترس از بارداری و ترس از بیماری‌های مقاربتی
  • تجربه‌ی رابطه‌ی جنسی دردناک در گذشته
  • تجربه‌ی سواستفاده یا آزار جنسی در گذشته در خود یا اطرافیان
  • تربیت سخت‌گیرانه در دوران کودکی که میل جنسی را گناه و رابطه‌ی جنسی را دردناک توصیف می‌کند
  • تروما یا ضربه‌ی روحی در هنگام زایمان
  • شرایط پزشکی خاص مانند عفونت و بیماری‌هایی که بر دستگاه تناسلی تاثیر می‌گذارند

متخصصان معتقدند واژینیسموس با ترس و اضطراب ارتباط مستقیمی دارد. احساس ما بر آنچه در بدن ما می‌گذرد، تأثیری بسیار واقعی دارد. کافی است فقط به آخرین باری که مضطرب شدید فکر کنید - ممکن است ضربان قلب و فشار خون شما بالا رفته باشد یا در معده‌ی خود احساس درد کرده باشید.

به طور کلی نمی‌توان با قطعیت گفت چه زنانی به واژینیسموس مبتلا می‌شوند تا از این طریق بتوان از آن جلوگیری کرد. زیرا تحقیقات بر روی زنان مختلف دارای واژینیسموس، نشان داده است که آن‌ها شرایط متفاوتی داشته‌اند و وجه اشتراک زیادی نیز با یکدیگر نداشته‌اند که بتوان آن را به عنوان علت شناسایی کرد.

بنابراین در صورت عدم توانایی در دخول و یا دخول دردناک حتما به پزشک مراجعه کنید و نگران نباشید، زیرا واژینیسموس قابل درمان است.

واژینیسموس دو نوع رایج دارد: واژینیسموس اولیه و واژینیسموس ثانویه.

 واژینیسموس اولیه

 درد یا مشکل در د‌خول همیشه وجود داشته است، هم در حین رابطه‌ی جنسی و هم در هنگامی که فرد می‌خواهد از تامپون استفاده کند و یا توسط پزشک متخصص معاینه شود.

 واژینیسموس ثانویه

 در گذشته درد یا مشکلی وجود نداشته و این اختلال بعدا ایجاد شده است. این وضعیت معمولاً بعد از یک رویداد خاص مانند عفونت، یک وضعیت پزشکی، جراحی، زایمان یا یک ضربه‌ی بزرگ روانی رخ می‌دهد.

کمبود استروژن پس از یائسگی باعث نازک شدن و خشک شدن پوشش واژن می‌شود که مانند واژینیسموس رابطه‌ی جنسی، ورود تامپون و معاینه را دردناک و در مواردی غیرممکن می‌سازد.

واژینیسموس امروزه به یکی از بزرگترین مشکلات زنانی که قصد برقراری رابطه جنسی دارند، تبدیل شده است. شیوع واژینیسموس به هیچ وجه کم نیست. برای مثال در انگلستان از هر 500 زن 1 نفر به واژینیسموس مبتلا است.

از سوی دیگر هیچ‌گاه نمی‌توان میزان شیوع واژینیسموس را به طور دقیق تخمین زد. بسیاری از زنان هرگز متوجه مشکلشان نمی‌شوند. گروهی دیگر در صورت مواجهه با مشکل، تصور می‌کنند تنها زنی هستند که نمی‌تواند رابطه‌ی جنسی برقرار کند، بنابراین از بیان مشکل خود احساس شرم می‌کنند. دسته‌ی دیگری نیز بعد از اینکه متوجه شدند به واژینیسموس مبتلا هستند نسبت به درمان نامید می‌شوند و آن را یک بیماری لاعلاج می‌دانند و حتی هیچ اطلاعی از اسم این اختلال و روش‌های درمانی آن ندارند. تنها گروه محدودی از زنان به موقع متوجه واژینیسموس می‌شوند و برای درمان اقدام می‌کنند.

  • واژینیسموس می‌تواند بر زندگی جنسی فرد و پارتنرش، و همچنین بر روابط افراد تأثیر بگذارد.
  • بر سلامت روان تأثیر می‌گذارند و می‌تواند به افزایش اضطراب منجر شود.
  • در تلاش برای باردار شدن، واژینیسموس ممکن است باردار شدن را دشوارتر کند.
  • این اختلال می‌تواند منجر به آسیب جدی به ابعاد زنانه‌ی شخصیت فرد شده و تاثیر منفی در عملکرد شخصی و اجتماعی فرد داشته باشد.

 بسیاری از افراد مبتلا به واژینیسموس پس از درمان دیگر این مشکل را تجربه نمی‌کنند، اما درمان موفقیت‌آمیز زمان می‌برد. بنابراین باید صبور باشید. 

از کجا شروع کنیم؟

تشخیص و درمان در این بیماری نیازمند همکاری تیمی متخصصین در دو حوزه‌ی زنان و سلامت روان است. پس اولین قدم مراجعه به یک روان‌شناس بالینی یا روان‌پزشک است. در این مراجعه علاوه بر تشخیص، شما با ابعاد بیماری آشنا می‌شوید، و با جدیت و اعتماد بیشتر مسیر درمان را شروع می‌کنید و اقدامات درمانی را انجام می‌دهید. با نظر متخصص، گاهی با چند پیشنهاد درمانی مشکل می‌شود، اما در برخی موارد اقدامات درمانی از سوی متخصص زنان نیز لازم است.

چه درمان‌هایی برای واژینیسموس وجود دارد؟

  • درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان شناختی رفتاری به افراد کمک می‌کند درک کنند که افکار چگونه بر احساسات و رفتارهایشان تأثیر می‌گذارد. CBT یک درمان موثر برای اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) است.

  • درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی (mindfulness)

ذهن‌آگاهی حالتی ذهنی است که به افراد کمک می‌کند زندگی آگاهانه‌ای داشته باشند. در این نوع درمان به فرد آموزش داده می‌شود که از طریق ذهن خود دردها و ترس‌های واژینیسموس را تا حدودی کنترل کند.

  • درمان روان تحلیلی

گاهی این اختلال نتیجه‌ی احساسات سرکوب شده در حیطه‌ی ارتباط با والد یا افراد مهم زندگی است. گاهی نیز نتیجه‌ی ضربه‌های روانی حاصل از تجربه‌های ناخوشایند از جمله تعرض‌های کلامی، جنسی و عاطفی است که منجر به آسیب‌هایی از جمله واژینیسموس در فرد شده است. درمان‌های تحلیلی با شناخت الگوهای آسیب‌زا و بازسازی این الگوها به افراد می‌کند تا احساسات سرکوب شده را تجربه کنند و الگوهای ناسالم  گذشته را در روابط فعلی ترمیم و بازسازی نمایند.

  • سکس درمانی

 درمانگران جنسی آموزش دیده با استفاده از تکنیک‌های تخصصی به افراد و زوج‌ها کمک می‌کنند تا دوباره بتوانند از روابط جنسی خود لذت ببرند.

خانه‌ی روان‌شناسی مانا چه خدماتی برای درمان واژینیسموس ارائه می‌کند؟

خانه‌ی روان‌شناسی مانا افتخار دارد که با همراهی متخصصان زنان، فیزیوتراپیست‌ها و روان‌درمانگران در مسیر درمان واژینیسموس در کنار شما باشد. شما می‌توانید با مشورت درمانگر خود بهترین خدمات را برای درمان واژینیسموس انتخاب کنید.

خدمات مانا شامل: روان‌درمانی، گروه‌درمانی، درمان روان‌پزشکی، درمان‌های تکنولوژیک شامل درمان بایوفیدبک و درمان‌های لیزر تخصصی در این زمینه می‌شود.

سخن آخر از تیم مانا

مقابله با واژینیسموس می‌تواند  خسته‌کننده و طاقت‌فرسا باشد. ممکن است  احساس کنید که در کل جهان تنها شما دچار این مشکل آزاردهنده هستید. ممکن است خسته، افسرده و گیج شده باشید. خیلی از آدم‌ها در این دوران، از حس انزوا و ترس از رها شدن رنج می‌برند.

بنابراین، بدانید که شما تنها نیستید.

تعداد زیادی از زنان مبتلا به واژینیسموس و درد لگن هستند. متخصصان آگاه زیادی برای راهنمایی و کمک به شما وجود دارند. همچنین کتاب‌ها، دوره‌ها و منابعی برای زنانی که به دنبال درمان و حمایت در مقابل واژینیسموس هستند وجود دارد.

شما تنها نیستید، واژینیسموس قابل درمان است و ذهن و بدن شما مشکلی ندارد.